De koppeling is – zoals iedere automobilist uiteraard weet of in elk geval zou moeten weten – een van de belangrijkste en onontbeerlijkste onderdelen van de auto. Zonder dit handige staaltje techniek zou het rijden in uw auto een stuk minder aangenaam zijn. Zo zou het heel erg lastig worden om op te trekken en een flinke vaart te behalen, want zonder koppeling zou het schakelen nogal problematisch worden. Ook speelt de koppeling een niet te overziene rol bij het afremmen op de motor. De koppeling van de auto is dus heel belangrijk voor een goede rijervaring. Helaas kan het met verloop van tijd ten gevolge van natuurlijke slijtage gebeuren dat de koppeling niet meer naar behoren werkt en dus vervangen zal moeten worden om erger te voorkomen en niet plotseling niet meer verder te kunnen.
Wat is de koppeling van een auto?
De koppeling is het samenstel dat zich tussen de motor en de versnellingsbak van een auto bevindt en dat er eigenlijk voor zorgt dat de juiste verbinding tussen deze beide eenheden binnen het syteem van de auto gelegd wordt.
Van de koppeling is de pedaal (de koppelingspedaal) het enige gedeelte dat de bestuurder van een auto normaal gesproken te zien krijgt dan wel te voelen krijgt. Dit pedaal bedient de bestuurder van de auto met zijn voet om tussen de versnellingen van de auto te schakelen en is dus een veelgebruikt en belangrijk onderdeel van het systeem.
Hoe werkt de koppeling?
De samenstelling van de koppeling bestaat uit verschillende platen die tegen elkaar aan gedrukt worden als het koppelingspedaal niet ingedrukt wordt en de koppeling dus zijn gang kan gaan. De onderdelen die het belangrijkste zijn om een idee te krijgen van de werking van de koppeling van de auto zijn het vliegwiel en de koppelingsplaat. Het vliegwiel bevindt zich aan de kant van de motor en is met de krukas verbonden die de beweging vanuit de motor overdraagt via de aandrijflijn naar uiteindelijk de wielen. De koppelingsplaat is op haar beurt met de ingaande as van de versnellingsbak verbonden en neemt de kracht die door de krukas doorgegeven wordt over en geeft deze door. Zodra het koppelingspedaal door de bestuurder ingedrukt wordt, ontstaat er een ontkoppeling van de aandrijflijn en de versnellingsbak doordat de koppelingsplaat en het vliegwiel van elkaar weg getrokken worden en de motor niet meer verbonden is met de as van de versnellingsbak. Zolang deze verbinding verbroken is, kan de bestuurder van de auto naar een hogere of lagere versnelling schakelen en vervolgens de koppelingsplaat en het vliegwiel weer naar elkaar toe laten bewegen, door het koppelingspedaal weer langzaam op te laten komen.
Andere belangrijke onderdelen van de koppeling zijn de drukgroep en het druklager. De drukgroep grijpt om de koppelingsplaat heen en drukt deze stevig tegen het vliegwiel aan zolang de bestuurder van de auto het koppelingspedaal niet intrapt. Het druklager zorgt er op zijn beurt voor dat de koppelingsplaat zich van het vliegwiel kan verwijderen op het moment dat het pedaal door de bestuurder ingedrukt wordt.
Een tip van AUTODOC: zet uw versnellingsbak in zijn vrij als u voor een stoplicht of in een file moet wachten. Dan kunt u de koppeling namelijk loslaten, waardoor deze niet overbelast wordt. Gebruik dan eventueel de handrem om te voorkomen dat uw auto wegrolt.
Wat voor soorten koppeling bestaan er?
Er bestaan zowel natte koppelingen als droge koppelingen. Het voornaamste verschil is dat de platen van een natte koppeling zich in een soort van bad aan olie bevinden. Het gaat hierbij dus om meerdere platen en niet om één zoals bij de droge koppeling. Het voornaamste voordeel van deze variant is dat de onderdelen van de koppeling minder snel versleten raken, aangezien de olie er idealiter voor zorgt dat er minder wrijving tussen de onderdelen mogelijk is. En tevens vervult de olie ook nog een belangrijke rol als koelend middel, wat ook een positieve uitwerking heeft op de onderdelen van de koppeling. Een nadeel van deze variant is dat de olie in de natte koppeling een lichte weerstand biedt bij de overdracht van de kracht vanuit de motor en daardoor voor een verminderde efficiëntie verantwoordelijk is. Vooral motorfietsen zijn met een natte koppeling uitgerust.
De natte koppeling is de klassieke variant die van oudsher op het merendeel van de auto’s te vinden is. Bij deze variant komt meestal één enkele koppelingsplaat kijken zoals hierboven reeds beschreven is. Deze koppeling wordt droog genoemd omdat deze in tegenstelling tot de natte koppeling niet in een bad met olie gedrenkt is, maar gewoon zonder olie werkt. Aangezien de koppeling bij deze variant niet volledig afgesloten is, maar toegankelijk is voor lucht, wat ook handig is voor de koeling, is het ook belangrijk dat u goed oppast met het gebruik van smeervet en olie. Daar kunnen zich namelijk stofdeeltjes en andere verontreinigingen aan gaan hechten die op den duur voor heibel kunnen gaan zorgen.
Problemen met de koppelingen
Het vaakst voorkomende probleem met de koppeling is ouderwets slijtage door jarenlang gebruik. Uiteraard kunt u dit in de hand werken en met enkele duizenden kilometer vervroegen door op een slechte manier om te springen met de koppeling. Hoe lang een koppeling meegaat, is moeilijk te zeggen. Twee deskundigen, drie meningen: de een zegt rond de 100.000, de ander 150.000 en weer een ander maar liefst 300.000. Hoe dan ook loont het uiteindelijk om de koppeling rustig te bedienen en met gevoel en een zachte hand te schakelen.
Reageren