Veel eigenaren van dieselauto’s zijn beducht voor het vervangen van gloeibougies. Als je op internetforums kijkt, vind je talloze horrorverhalen over afgebroken gloeibougies en de peperdure reparatie van de cilinderkop. Laat dit blog je angst wegnemen. Hier vertellen we je meer over de werking van dit onderdeel en bieden een handleiding voor de veilige vervanging van de gloeistift.
Werking
Een benzinemotor heeft bougies nodig voor de ontsteking van het lucht-brandstofmengsel. Diesel wordt echter niet op dezelfde manier ontstoken. Gloeibougies verhitten met hun gloeispiraal de verbrandingskamer. Ze werken bij temperaturen van tot wel 1300°C. De diesel heeft deze werkingstemperatuur nodig om zelfstandig te kunnen ontbranden. Bij de koude start is de benodigde hoge werkingstemperatuur voor zelfontsteking niet aanwezig. Wordt de hitte bereikt, dan is de hitte van het motorblok en de warmte die bij de compressie van het lucht-brandstofmengsel ontstaat, voldoende voor de zelfontsteking Een moderne dieselmotor kan overigens met behulp van de gloeibougies de uitstoot en de geluidsontwikkeling van de warmloopfase reduceren. Moderne gloeibougies gloeien namelijk nog tot wel drie minuten na. Bovendien hebben sommige gloeistiften sensoren voor het detecteren van de druk in de verbrandingsruimte.
Wanneer vervangen?
Gloeibougies hebben geen voorgeschreven vervangingsinterval en worden pas vervangen wanneer ze kapot zijn. Vervanging om de 60.000 km kan echter geen kwaad. Bij moderne auto’s maken ze deel uit van de uitstootrelevante onderdelen en ze worden door de motorregeling bewaakt. Wanneer de regeleenheid een defect van de gloeibougies detecteert, gaat meestal het motorwaarschuwingslampje branden. Dat hoeft echter niet altijd het geval te zijn.
Met het diagnostisch testen van de gloeibougies is het mogelijk erachter te komen, welk exemplaar defect is. Dan hoeft ook enkel die gloeistift te worden vervangen. De volledige vervanging van alle bougies wordt echter aanbevolen. Wanneer het defect van de ene bougie het motorwaarschuwingslampje laat branden, schakelen sommige auto’s in noodloop. De auto kan dan nog slechts langzaam rijden met weinig toerentallen en aanzienlijk meer brandstofverbruik. De tekenen van een defecte gloeibougies zijn:
- Zwarte rook komt uit de uitlaat bij het starten
- Er moeten meerdere startpogingen worden ondernomen
- De motor ruikt sterk na de start
- Sterke dieselklop is te horen bij het starten
- De start heeft veel tijd nodig en belast de accu sterk.
Vaak valt in het koude jaargetijde pas op dat de gloeibougies niet meer goed functioneren. Wanneer het buiten kouder is, vallen startmoeilijkheden en het ratelen van de motor na het starten meer op dan in de zomer.
Diagnose
Voor het testen van gloeibougies heb je een OBD2-scanner nodig die via een app met de smartphone kan worden verbonden. Eventueel kunnen ze ook manueel met een multimeter worden gecheckt. Dan volg je de volgende stappen:
- Zet de auto vast zodat hij niet kan wegrollen
- Schakel de motor uit en open de motorkap
- Leg de gloeistiften bloot. Waar deze zich precies bevinden, staat in de reparatiehandleiding. De meeste gloeibougies hebben een 1-polige stekker die er gewoon kan worden afgetrokken. De motor dient als massapool.
- Stel de multimeter op het kleinste meetbereik voor de weerstand in. (Ohm)
- Meet alle gloeibougies door. Het ene meetpunt hou je tegen het motorblok aan, de andere tegen het contact van de gloeibougie. Dit contact is de schroefdraad aan het uiteinde. Ligt de weerstand tussen 0 en 1 Ohm, is de gemeten gloeibougie in orde. Anders is de weerstand meestal zo hoog dat hij niet meer meetbaar is.
NB: Weerstandsmetingen mogen enkel worden uitgevoerd met uitgetrokken stekkers. Anders kunnen andere elektronische onderdelen beschadigd raken.
Wanneer de metingen geen fouten laten zien, moet gecheckt worden of de gloeibougies überhaupt spanning ontvangen. Zet daarvoor de multimeter op 20 Volt. Meet nu van stekker naar motorblok. Er moet kort spanning worden opgebouwd. Laat daarvoor een tweede persoon de contactsleutel kort omdraaien. Het resultaat van de meting moet 12V of -12V zijn, al naargelang hoe de multimeter is aangesloten. Het kan zijn dat het motorwaarschuwingslampje nu niet meer brandt. In dat geval hoeft de voedingsspanning niet te worden doorgemeten.
Hoe ernstig zijn slechte gloeibougies?
Het ratelen, prestatieverlies en slecht startgedrag kunnen op den duur grote kosten veroorzaken. Het moeizame starten kan de startmotor en accu beschadigen. Alle onderdelen die met uitlaatgasbehandeling te maken hebben, kunnen ook beschadigd raken, zoals de katalysator, roetdeeltjesfilter of de EGR-klep. Deze onderdelen kunnen met roet dichtslibben. In- en uitlaatkleppen, lambdasondes en turbolader kunnen ook onder roetbelasting lijden. En hoge thermische belasting hoort tevens bij de gevolgen.
Vervanging: een handleiding
Volg voor de vervanging van de gloeibougies de volgende stappen:
- Zorg ervoor dat de auto op bedrijfstemperatuur is
- Zet de auto vast zodat hij niet wegrolt.
- Schakel de motor uit en open de motorkap- NB: motoronderdelen zijn heet!
- Leg de gloeibougies bloot en trek de stekkers uit de bougies
- Besproei de gloeibougies met kruipolie en laat deze ongeveer 10 minuten inwerken.
BELANGRIJK: Gloeibougies hebben een aanhaalmoment en een breukdraaimoment, dat door de fabrikant is aangegeven. Daarom mogen gloeibougies uitsluitend met een momentsleutel worden losgedraaid. Dat verhindert het afbreken van de gloeibougies wanneer deze nog te vast zit.
- Nu kan voorzichtig worden geprobeerd de gloeibougies los te draaien en te verwijderen. Draaimomenten bij het uitdraaien: tussen 20 en 40 Nm
- Reinig na het verwijderen het boorgat van de gloeibougie met een passende ruimer. Smeer deze met siliconenvrij vet in, zodat residu niet in de motor valt. De ruimer wordt in de bougieschacht gestoken en aangetrokken.
- Smeer de nieuwe gloeibougies met gloeibougie-monteervet aan schacht en schroefdraad in. Dit vergemakkelijkt de montage en eventuele latere demontage.
- Schroef de nieuwe gloeibougies voorzichtig met de hand in de cilinderkop
- Haal ze nu met de momentsleutel volgens het door de fabrikant aangegeven koppel aan.
- Breng de stekkers weer aan en plaats verwijderde onderdelen (motorafdekking) terug.
- Wis eventuele meldingen over de gloeibougies uit de foutopslag
- Voer een proefrit uit en lees nogmaals de foutopslag uit.
De garage: kosten
Bij muurvast zittende gloeibougies rest enkel nog de gang naar de werkplaats. Wanneer de gloeibougie afbreekt, hoeft niet onmiddellijk de cilinderkop te worden verwijderd. De garage beschikt hiervoor over speciale gereedschappen. De kosten voor vervanging van de gloeibougies hangen af van het aantal gloeibougies en het automodel. Voor een 4-cilinder kan de prijs in een vrije werkplaats tussen de €100 en €300 liggen.
Reageren