Waarom zijn er boetes voor telefoon achter het stuur?

In onze moderne maatschappij is het bijna onvermijdelijk dat we al rijdend even onze mobiele telefoon pakken: een appje beantwoorden, navigatie checken, of muziek kiezen. Toch is dat gevaarlijk, en de Nederlandse wetgever treedt hier streng op. In dit artikel leggen we uit wat je precies mag, wat de boete is, en hoe je kunt voorkomen dat je in de problemen komt met het Openbaar Ministerie.

Wat is de boete voor telefoon achter het stuur in Nederland?

Voertuig / situatie	Boete* (vasthouden)	Opmerkingen
Personenauto	€ 420 (excl. administratie)	geldend vanaf 1 maart 2024
Bromfiets / snorfiets / motorvoertuig (klein)	circa € 300 excl. admin.	volgens komveiligthuis.nl onder “Regels en boetes”
Fiets (telefoon in hand)	€ 160 of € 170 (excl. admin.)	sinds ook fietsers vallen onder verbod met mobiele apparaten

* Deze bedragen zijn exclusief de administratiekosten die het CJIB kan toevoegen.

Toelichting:

• De feitcode die in de praktijk gebruikt wordt bij een boete voor vasthouden van een mobiel elektronisch apparaat is R545.
• Het verbod is opgenomen in artikel 61a van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (artikel 61a RVV) in combinatie met algemene bepalingen uit de Wegenverkeerswet.
• Bij gevaarlijk rijgedrag door afleiding – bijvoorbeeld doordat je intensief gebruik maakt van social media of lange perioden naar een scherm kijkt – kan extra sanctie volgen onder artikel 5 van de Wegenverkeerswet (of artikel 5 WAHV)
• In sommige gevallen treden ook hogere handhavingsinstanties in beeld zoals het Parket CVOM of vervolging via het Openbaar Ministerie wanneer er sprake is van ernstige overtreding.

Waarom zijn er boetes voor telefoon achter het stuur?

De boetes zijn ingesteld om twee redenen. Ten eerste om telefoon­gebruik tijdens het rijden te ontmoedigen. Dit is een belangrijke vorm van afleiding in het verkeer. Wie tijdens het rijden zijn blik naar een auto- of telefoonscherm laat gaan, verliest snelheid in reactie, overzicht en aandacht. Ten tweede bieden de boetes een juridische basis voor handhaving en afschrikking: ze maken duidelijk dat dit gedrag onacceptabel is volgens de wet. Ook binnen het kader van het beleid vanuit de Europese Unie worden strengere normen op afleidend gebruik van elektronische apparaten gehanteerd.

Tips om een boete voor telefoon achter het stuur te vermijden in Nederland

• Gebruik een houder en bedien via spraak of stuurknoppen: zit je mobieltje in een vaste houder, dan is er in veel gevallen géén sprake van “vasthouden”, mits je het scherm niet fysiek aanraakt.
• Activeer de ‘niet storen’-modus of zet meldingen uit zodra je gaat rijden: zo word je niet verleid om een appje te beantwoorden. Experts van AUTODOC adviseren: neem kennis van de “Rij MONO”-campagne.
• Gebruik handsfree bellen of handsfree muziek: via je Bluetooth-carkit of audiosysteem kun je bellen zonder het toestel te raken.
• Laat je bijrijder de telefoon bedienen: als passagier kan die het appje lezen of typen terwijl jij je op de weg concentreert.
• Stop op een veilige plek als je iets écht moet doen: wil je een app gebruiken of iets nalezen, stap dan even uit of parkeer even..

FAQ

Wat is de maximale boete voor mobiel gebruik in Nederland bij herhaald gedrag of verhoogd risico?

In bijzondere gevallen, bijvoorbeeld als je meerdere keren gepakt bent of als je gedrag tot gevaarlijke situaties heeft geleid, kan vervolging via het Openbaar Ministerie plaatsvinden. Er kunnen dan hogere boetes of aanvullende strafmaatregelen opgelegd worden, met inbreng van zaken zoals artikel 5 WAHV en strafrechtelijke afhandeling.

Hoe weet ik of mijn boete terecht is gebaseerd op feitcode R545?

De boete­beschikking moet de feitcode R545 vermelden en moet aangeven wat exact is geconstateerd (bijv. “vasthouden van een mobiel apparaat tijdens het rijden”). Indien een verbalisant je niet staande hield maar je later een boete thuis ontving, kan dat juridisch twijfelachtig zijn.

Wat is de boete voor gebruik van de telefoon achter het stuur in Duitsland?

In Duitsland is handsfree bellen toegestaan, maar het vasthouden van de telefoon tijdens het rijden leidt tot een boete van ongeveer € 100 en toevoeging van één punt in Flensburg.
Bij gevaarlijke situaties of een ongeval kan de boete oplopen tot € 150–€ 200, met extra punten of zelfs een rijontzegging.

Wat is de boete voor gebruik van de telefoon achter het stuur in België?

In België is het tijdens het rijden verboden om een “mobiel elektronisch apparaat met een scherm” (zoals smartphone of tablet) te gebruiken, vast te houden of te manipuleren, behalve wanneer het toestel in een geschikte houder aan het voertuig is bevestigd. Overtreding hiervan is een verkeersovertreding van de derde graad en levert een onmiddellijke inning van € 174 op. Sinds 1 januari 2025 kan daarbovenop je rijbewijs 15 dagen worden ingetrokken.